Vragen over de werking van het warmtenet
Ons slimme, groene warmtenet is een lokaal, geïsoleerd leidingennetwerk waar heet water doorheen stroomt, voor gebouwverwarming. Dit hete water is fossielvrij verwarmd en vervangt de warmtelevering (cv-ketel) met aardgas. Onze warmte komt van meerdere lokale bronnen van leverancier Eemwarmte. Denk hierbij aan zonne-energie en duurzame biogrondstoffen, en in de nabije toekomst ook warmte uit (afval)water, restwarmte van lokale bedrijven en aardwarmte. Het is een open warmtenet, zonder aansluitverplichting. Het ‘slimme’ element komt van de flexibiliteit: duurzamere bronnen worden aangehaakt terwijl minder duurzamere bronnen afgeschaald worden. Afhankelijk van de warmtevraag en aanbod vanuit de bronnen kiezen we hoeveel warmte we uit welke bron putten. Zo is er in de zomer warmte uit zonne-energie en tijdens een koude, windstille winter moeten we warmte uit biogrondstoffen winnen. Lees alles over ons warmtenet hier.
De meest recente kaart kan je hier vinden.
Wij werken met een zogenaamde bronnenstrategie, waarbij het warmtenet gebruik maakt van meerdere duurzame warmtebronnen. Zo heb je in de zomer meer duurzame warmte vanuit zonne-energie en met een strenge winter moet je met een schaalbare bron extra verwarmen. Nieuwe en duurzamere bronnen worden aangekoppeld terwijl minder duurzame bronnen afgeschaald worden. Eemwarmte is onze voornaamste leverancier van warmtebronnen. Zij beheren en onderzoeken duurzame warmtebronnen die aanwezig zijn in Amersfoort en omgeving, waaronder zonne-energie, warmte uit de (afval)water, biogrondstoffen, aardwarmte en restwarmte. Meer weten over onze bronnen? Bekijk onze warmtebronnenpagina.
Warmte is een basisbehoefte en jij als afnemer bent beschermd door de Warmtewet. Die stelt strenge eisen aan ons warmtenet en ziet toe op de levering van die warmte. Zo is ons warmtenet gebouwd om aan piekverbruik te voldoen, en niet aan het gemiddelde verbruik. En in het geval van calamiteiten heeft de wet ook verplichtingen voor het warmtebedrijf. Denk hierbij aan wettelijk verplichte back-up-installaties. Als er een storing is, zijn wij verplicht die op zeer korte termijn op te lossen. Overigens is een warmtenet een gesloten systeem en zodoende heel robuust en weinig storingsgevoelig. Mocht er ten slotte echt iets vervelends gebeuren, zoals een faillissement, dan neemt de overheid de warmtelevering over, zodat afnemers hun warmte gewoon blijven ontvangen.
Nee, je bent niet verplicht om (groene) warmte af te nemen. De warmteafleverset heeft altijd enig verbruik voor de warmhoudfunctie, maar wat je niet verbruikt (ruimteverwarming en warm tapwater), betaal je ook niet. De vaste kosten voor aansluiting, onderhoud en vastrecht betaal je wel. Overigens kan je ook je warmtelevering tijdelijk of permanent af laten sluiten met een opzegtermijn van één maand. Hier kunnen kosten aan verbonden zijn (bijvoorbeeld het weer verwijderen van de leidingen en de warmteafleverset bij een permanente opzetting), die de ACM jaarlijks vaststelt. Deze kan je terugvinden op de website van het ACM.
Vragen over vrije keuze van aansluiting en leveranciers
Ja, ons warmtenet heeft geen aansluitverplichting. Ben je huurder, dan kiest de verhuurder (al dan niet) voor groene warmte. Als eigenaar van een bestaande woning kies je zelf of stem je binnen de VvE. Afhankelijk van jouw situatie kunnen wij je nader informeren. Ook op wijkniveau geldt er geen aansluitverplichting, wij leggen ons warmtenet aan op basis van vraag. Neem bijvoorbeeld een buurtwarmtenet, dat leggen wij aan als er 70% van de gebouwen meedoet.
Voor nieuwbouw geldt dat nieuwbouwprojecten sinds juli 2018 niet meer op aardgas worden aangesloten. De ontwikkelaar van het project heeft de keuze uit verschillende duurzame bronnen. Op het moment dat de ontwikkelaar kiest voor groene warmte, kopen de nieuwe bewoners een woning inclusief aansluiting op het warmtenet. De woning wordt met een warmtenetaansluiting opgeleverd; opzeggen daarna is gewoon mogelijk.
Nee, overstappen naar een andere leverancier op hetzelfde warmtenet is (nog) niet mogelijk. Anders dan bij aardgas of elektriciteit brengt het lokale karakter van een warmtenet zoals in Amersfoort met zich mee dat er zich één leverancier op dit warmtenet bevindt. In tegenstelling tot het aardgas- en elektriciteitsnetwerk is de schaalgrootte van een warmtenet beperkt door het lokale karakter. Meerdere leveranciers op één lokaal netwerk leidt meestal tot inefficiëntie en daarmee hogere kosten voor de consument. Overigens heeft Warmtebedrijf Amersfoort geen concessie (vanuit de overheid gegeven alleenrecht op een bepaald gebied), dus dit kan in de toekomst mogelijk veranderen.
Het niet kunnen overstappen betekent echter niet dat warmteleverancier vrij spel heeft; de consument is beschermd door de Nederlandse Warmtewet. De maximale warmtetarieven worden jaarlijks vastgesteld door de Autoriteit Consument en Markt (ACM). De ACM kan ook ingrijpen in de tarieven als een warmtebedrijf een te hoog rendement behaalt.
Voor aardgas en elektriciteit is het mogelijk om van leverancier te wisselen. Dat is een vrije markt. Voor transport en netwerk geldt ook dat je niet kunt kiezen, dat doen netbeheerders zoals Stedin of Liander. Dat deel is ook gereguleerd. De gedachte is dat doordat consumenten kunnen wisselen, de marktpartijen altijd het meest gunstige aanbod aan de consument zullen willen doen en dat daardoor de prijzen laag blijven. In de praktijk blijkt dat een open markt niet persé tot lagere tarieven leidt. Leveranciers met een lage kuub-prijs innen vaak meer bij vaste lasten en vice versa. Bovendien moet elk afzonderlijk bedrijf ook eigen overhead zoals administratie, finance, marketing etc. bekostigen, in plaats van één bedrijf dat dat centraal doet.
Een markt met één leverancier wordt vaak onterecht gezien als een risico op hoge tarieven. Voordat de aardgasmarkt vrij werd was de Gasunie de enige leverancier, met – voor wie het zich nog herinnert – stabiele tarieven. Ook bij drinkwater is Vitens de alleenleverancier en ook daar zijn er geen gekke tariefstijgingen. Dat is omdat markten met één leverancier vanuit de wet streng worden gecontroleerd: zo kunnen ook warmteleveranciers geen misbruik maken van hun positie. De ACM stelt jaarlijks maximumtarieven vast en ze controleren of warmteleveranciers niet teveel winst maken. Op deze manier is de consument er ook zeker van dat ze een prijs betalen die niet te hoog is.